Nieuws

Op 22 maart jl. heeft het webinar ‘Wat als mijn kind komt te overlijden? Levensvragen en nazorg voor een gezin/familie van een palliatief kind’ plaatsgevonden. Dit webinar was specifiek georganiseerd voor de Kinder Comfort Teams Willem Alexander (Leiden) en het Sophia (Rotterdam) en voor de leden van de Netwerken Integrale Kindzorg Holland Rijnland en Zuidwest. 

Het webinar is ontstaan vanuit de wens van het Kinder Comfort Team (KCT) Willem Alexander om meer bewustwording te creëren rondom het belang van - en kennis over - goede nazorg na overlijden van een kind. Het bleek een groot succes. Meer dan 100 kinderartsen, kinderverpleegkundigen, geestelijk verzorgers, rouw- en verliesbegeleiders en andere betrokkenen bij de laatste fase van een ziek kind waren aanwezig. De avond werd geopend door Edmond Rings, medisch afdelingshoofd kindergeneeskunde van het Leids UMC en Erasmus MC (Rotterdam), die beschreef hoe belangrijk het is om oog te hebben voor nazorg nadat een kind is overleden. 

Wetenschappelijke literatuur over nazorg
Eline Kochen (promovendus UMC Utrecht) nam ons mee in wat we kunnen leren van de wetenschappelijke literatuur over nazorg. Zo vertelde ze bijvoorbeeld dat ouders gedurende het gehele ziekteproces van hun kind al verliezen ervaren, maar die emoties vaak onderdrukken. Het onderdrukken van die emoties heeft vervolgens weer invloed op wat ouders nodig hebben na het overlijden van hun kind. Nazorg is hierbij van belang om ouders te helpen in hun rouwproces.

Omgaan met een rouwende ouder
Leoniek van der Maarel (rouw- en verliesbegeleider) gaf inzicht in hoe je als zorgverlener om kan gaan met een rouwende ouder. Zo is aandacht geven door te luisteren en het erkennen van alle emoties het allerbelangrijkst. Ook geeft Leoniek de aanwezigen mee dat het ontzettend belangrijk is om naar ouders het overleden kind te erkennen. Vraag bijvoorbeeld wat de favoriete kleren van het kind waren of wat zijn/haar favoriete sport was. Interesse tonen in hem/haar is van groot belang. 

Nette Falkenburg ging als geestelijk verzorger met name in op de twee werelden waar een rouwende ouder zich in bevindt. Enerzijds de wereld waarin zij zelf leven, en die lijkt stil te staan, en anderzijds de buitenwereld die doorgaat en vaak ook van alles van ouders vraagt. Ouders van een overleden kind zijn zoekende in het opnieuw zin en betekenis vinden en een geestelijk verzorger kan soms een stukje in die zoektocht meelopen.

Een indrukwekkend ervaringsverhaal
Het levensverhaal van Irma van Leeuwen die haar dochter Anna op 9 jarige leeftijd verloor aan een hersentumor, en beschreef wat zij als belangrijkste behoeftes had na het overlijden van haar dochter, raakte eenieder. Ze wilde goed zorgen voor de andere kinderen, wilde de buitenwereld weer aankunnen, had behoefte na te kunnen praten over de laatste dagen van Anna, wilde ook de mens achter de zorgverlener kunnen zien, wilde ruimte om te kunnen bespreken wat anders/beter had gekund en ze had behoefte aan aandacht voor wie Anna was. Last but not least wil ze dat Anna niet vergeten wordt. Zij gaf ons allen hiermee een wijze les om hier aandacht aan te besteden tijdens de nazorg. 

Landelijke ontwikkelingen
Carolien Huizinga (beleidsadviseur & bestuurssecretaris Kenniscentrum Kinderpalliatieve Zorg) nam ons mee in de landelijke ontwikkelingen binnen de nazorg en Chantal van der Velden en Leandra Beeloo (beiden netwerkcoördinatoren van een Netwerk Integrale Kindzorg) bespraken welke vormen van rouwzorg en ondersteuning bij levensvragen er zijn in de regio en hoe gezinnen aanspraak kunnen maken op de Impuls geestelijke verzorging en rouw- en verliesbegeleiding thuis. Het laatste half uur van de webinar gingen de deelnemers uiteen in breakout rooms om met elkaar te brainstormen welke stappen binnen de eigen organisatie te zetten zijn om nazorg structureel in te bedden. Vanuit de evaluatie van de avond kwam naar voren dat men het een hele waardevolle avond heeft gevonden met nieuwe invalshoeken en zeer deskundige sprekers.